Преднизолон, 30 мг/мл, р-р д/ин. 1 мл, №5, пачка картонная, Биофарма
Торговое название
Преднизолон
Международное непатентованное название
Преднизолон
Лекарственная форма
Раствор для инъекций 30 мг/мл по 1 мл
Состав
Одна ампула раствора содержит
активное вещество - преднизолона натрия фосфата в пересчете на преднизолон 30 мг
вспомогательные вещества:
натрия гидрофосфат безводный 0.50 мг
натрия дигидрофосфат дигидрат 0.35 мг
пропиленгликоль 150.0 мг
вода для инъекций до 1 мл
Описание
Прозрачный бесцветный или почти бесцветный раствор.
Фармакотерапевтическая группа
Кортикостероиды для системного использования. Глюкокортикостероиды.
Преднизолон.
Код АТХ Н02A В06.
Фармакологические свойства
Фармакокинетика
При внутримышечном введении быстро всасывается в кровь. Фармакологический эффект преднизолона значительно запаздывает по сравнению с достижением максимального уровня препарата в крови и развивается через 2-8 часов. В плазме большая часть преднизолона связывается с транскортином (кортизолсвязывающим глобулином), а при насыщении процесса - с альбумином. При снижении синтеза белка наблюдается снижение связывающей способности альбуминов, что может вызвать увеличение свободной фракции преднизолона и, как следствие, проявление его токсического действия от обычных терапевтических доз. Период полувыведения у взрослых - 2-4 часа, у детей – короче. Биотрансформируется путем окисления преимущественно в печени, а также в почках, тонкой кишке, бронхах. Окисленные формы глюкуронизируются или сульфатируются и в виде конъюгатов выводятся почками. Около 20% преднизолона экскретируется из организма почками в неизмененном виде; небольшая часть - выделяется с желчью.
При заболеваниях печени метаболизм преднизолона замедляется и снижается степень его связывания с белками плазмы, что приводит к увеличению периода полувыведения препарата.
Фармакодинамика
Противовоспалительное, противоаллергическое, иммуносупрессивное и противошоковое средство.
Противовоспалительное действие препарата обусловлено тем, что в относительно больших дозах угнетает активность фибробластов, синтез коллагена, ретикулоэндотелия и соединительной ткани (торможение пролиферативной фазы воспаления), задерживает синтез и ускоряет катаболизм белка в мышечной ткани, но повышает его синтез в печени.
Противоаллергическое действиепрепарата обусловлено торможением развития лимфоидной ткани с её инволюцией при длительном применении, снижением числа циркулирующих Т- и В-лимфоцитов, угнетением дегрануляции тучных клеток, подавлением продукции антител.
Иммуносупрессивное действие препарата обусловлено угнетением активности Т- и В-лимфоцитов, снижением массы комплемента в крови, а также угнетением продукции и эффектов интерлейкина-2.
Противошоковое действие препарата обусловлено повышением реакции сосудов на эндо- и экзогенные сосудосуживающие вещества, с восстановлением чувствительности рецепторов сосудов к катехоламинам и усилением их гипертензивного эффекта, а также задержкой выведения из организма натрия и воды.
Снижает всасывание кальция в кишечнике, повышает вымывание его из костей и экскрецию с почками. Подавляет высвобождение гипофизом адренокортикотропного гормона и b-липотропина, в связи с чем при длительном назначении препарата может развиться функциональная недостаточность коры надпочечников. Остеопороз и синдром Иценко-Кушинга являются главными факторами, ограничивающими длительную терапию глюкокортикоидами, в т.ч. преднизолоном. Угнетает секрецию тиреотропного и фолликулостимулирующего гормонов.
В высоких дозах может повышать возбудимость тканей мозга и способствовать снижению порога судорожной готовности.
Стимулирует избыточную секрецию соляной кислоты и пепсина в желудке, что может привести к развитию пептической язвы.
Показания к применению
В составе комплексной неотложной терапии:
- шоковых состояний (ожоговой, травматической, операционной, токсической, кардиогенной) - при неэффективности сосудосуживающих средств, плазмозамещающих препаратов и другой симптоматической терапии
- аллергических реакций (острые тяжелые формы), гемотрансфузионном, анафилактическом шоках, анафилактоидных реакций
- заболеваний дыхательных путей: хронический бронхит (назначается совместно с антибактериальным лечением)
- отека мозга (в т.ч. на фоне опухоли мозга или отек связанный с хирургическим вмешательством, лучевой терапией или травмой головы)
- бронхиальная астма (тяжелая форма), астматический статус
- системных заболеваний соединительной ткани (системная красная волчанка, ревматоидный артрит)
- острой надпочечниковой недостаточности
- тиреотоксического криза
- острого гепатита, печеночной комы
- для уменьшения воспалительных явлений и предупреждения рубцовых сужений (при отравлении прижигающими жидкостями).
Способ применения и дозы
При начале терапии любым кортикостероидом необходимо помнить следующие принципы. Начальная доза кортикостероидов должна соответствовать необходимому минимуму для достижения желаемого терапевтического эффекта и определяется клинической оценкой. Периодически необходимо оценивать эту дозу, поскольку выраженность основного заболевания может меняться, или при терапии могут развиваться осложнения. Дозу следует постепенно снижать до минимальной величины, которая будет поддерживать удовлетворительную клиническую реакцию на лечение. При длительной терапии иногда во время стресса или осложнений основного заболевания может возникнуть необходимость в повышении дозы кортикостероидов.
Если длительная терапия преднизолоном (обычно более 3 недель) должна быть прекращена, отмену необходимо осуществлять постепенно для избежания «синдрома отмены». Резкое прекращение терапии может привести к летальному исходу. Дозу следует снижать в течение недель или месяцев в зависимости от дозировки, длительности терапии, заболевания, на которое направлена терапия, и индивидуальной реакции пациента на лечение. Маловероятно, что резкая отмена лечения преднизолоном, проводившаяся менее 3 недель, приведет к клинически значимому подавлению гипоталамо-гипофизарно-надпочечниковой системы у большинства пациентов. Однако следует помнить, что реакция на кортикостероиды и переносимость их отмены может варьировать в широких пределах. Необходимо рассматривать вопрос о постепенной отмене даже после более коротких курсов, если в ходе лечения применялись более высокие дозы, или у пациентов с другими факторами риска развития адренокортикальной недостаточности.
Препарат представляет собой готовый раствор. Не допускается его разведение в каких-либо инъекционных растворах!
Взрослые
При острых состояниях и в качестве заместительной терапии взрослым назначают в начальной дозе 20-30 мг/сутки, поддерживающая доза составляет - 5-10 мг/сутки.
При необходимости начальная доза может составлять 15-100 мг/сутки, поддерживающая - 5- 15 мг/сутки.
Доза устанавливается индивидуально, вводят медленно внутривенно (в/в) или внутримышечно (в/м) глубоко.
При острой недостаточности надпочечников разовая доза — 100–200 мг, суточная — 300–400 мг.
Тяжелые аллергические реакции: суточная доза — 100–200 мг в течение 3–16 дней.
Бронхиальная астма: 75–675 мг на курс лечения от 3 до 16 дней, в тяжелых случаях дозу увеличивают до 1400 мг на курс (с постепенным уменьшением дозы).
Астматический статус: суточная доза — 500–1200 мг с последующим уменьшением до поддерживающей дозы.
Тиреотоксический криз: разовая доза — 100 мг, суточная доза — 200–300 мг, при необходимости дозу увеличивают до 1000 мг, длительность введения — обычно до 6 дней.
При шоке, резистентном к стандартной терапии: разовая доза — 50–150 мг (в тяжелых случаях — до 400 мг). Повторно вводят через 3–4 ч. Суточная доза — 300–1200 мг (с последующим уменьшением дозы).
При острой печеночно-почечной недостаточности (острые отравления, послеоперационный и послеродовой период и др.): по 25–75 мг/сутки, возможно увеличение дозы до 300–1500 мг/сутки и более.
Ревматоидный артрит и системная красная волчанка: дополнительно к системному приему — 75–125 мг/сутки в течение не более 7–10 дней.
Острый гепатит:по 75–100 мг/сутки в течение 7–10 дней.
При отравлении прижигающими жидкостями с ожогами пищеварительного тракта и верхних дыхательных путей:75–400 мг/сутки в течение 3–18 дней.
Дозы для детей
Для детей начальная доза составляет 1-2 мг/кг/сутки в 4-6 приемов, поддерживающая – 0,3 - 0,6 мг/кг/сутки
Побочные действия
Очень часто (>1/10); часто (>1/100, <1/10); нечасто (>1/1000, <1/100); редко (>1/10000, <1/1000); очень редко (<1/10000.
В общем, частота развития прогнозируемых нежелательных эффектов, включая супрессию системы гипоталамус-гипофиз-надпочечники, зависит от дозы, времени назначения и длительности лечения. Нежелательные эффекты могут быть сведены к минимуму применением самой низкой эффективной дозы в течение, насколько возможно, минимального периода.
Очень часто
- повышенная восприимчивость к инфекции, усугубление имеющейся инфекции, активация латентной инфекции и маскирование симптомов инфекции вследствие иммуносупрессорного и противовоспалительного эффекта преднизолона
- снижение количества эозинофилов, моноцитов и лимфоцитов
- иммуносупрессорный и противовоспалительный эффект, приводящий к маскированию или усугублению существующего заболевания
- недостаточность надпочечников (начинающаяся с ингибирования гипоталамуса и завершающаяся истинной атрофией коры надпочечников) при длительном пероральном применении преднизолона, синдром отмены вследствие недостаточности надпочечников (головная боль, тошнота, головокружение, анорексия, слабость, изменения эмоционального состояния, апатия и неадекватная реакция на стрессовые ситуации, «стероидный сахарный диабет» с низкой чувствительностью к инсулину, повышение уровня сахара крови у пациентов, уже страдающих сахарным диабетом (100%). Задержка роста у детей в результате нарушения секреции гормона роста и снижения чувствительности к гормону роста
- повышение внутриглазного давления (до 40% пациентов, получавших лечение пероральным препаратом), катаракты у 30% пациентов при длительном лечении препаратом перорально
- абсцесс легкого у пациентов, страдающих раком легкого (12%)
- остеопороз с такими симптомами, как боль в спине, снижение подвижности, острая боль, компрессионные переломы позвонков и снижение высоты позвонков, переломы длинных костей (25% при длительном лечении препаратом для приема внутрь, см. раздел 4.4), миопатия (10%) при лечении высокими дозами
Часто
- повышение количества лейкоцитов и тромбоцитов
- Синдром Кушинга, включая изменение отложения жира (лунообразное лицо, центральное ожирение, «бычий горб») при длительном назначении пероральных доз выше физиологических (обычно более 50 мг в сутки), гипокалиемия вследствие удержания натрия вместо калия, аменорея у женщин детородного возраста, повышение уровня холестерина, триглицеридов и липопротеинов при лечении высокими дозами, принимаемыми внутрь
- эйфория, депрессия, индуцированный кортикостероидами психоз
- гипертензия (вследствие удержания натрия, что приводит к удержанию жидкости), усугубление застойной сердечной недостаточности (в результате удержания натрия)
- повышенный риск развития туберкулеза
- кандидоз ротовой полости, усиление симптомов при колите, илеите, дивер-тикулите
- грибковая инфекция слизистых оболочек, растяжки, угревидная сыпь, образование синяков, дерматит, экхимоз, эритема лица, атрофия, гирсутизм, медленное заживление ран, повышенное потоотделение, телеангиэктазии и истончение кожи, маскировка или ухудшение имеющихся заболеваний кожи.
- ночная полиурия
Нечасто
- аллергические реакции
- сахарный диабет (<1%) при лечении малыми дозами перорально, повышение уровня холестерина, триглицеридов и липопротеинов при лечении низкими дозами перорально
- бессонница, колебания настроения, изменения личности, маниакальный синдром и галлюцинации
- миопатия дыхательной мускулатуры
- язвы желудка или язвы ободочной кишки, желудочно-кишечные кровоизлияния (0,5%), перфорации желудка, кишечника
- асептический некроз костной ткани
- мочевые камни вследствие повышенной экскреции кальция и фосфата, нарушения секреции половых гормонов (нарушение менструации, гирсутизм, импотенция), васкулит
Редко
- риск тромбоза вследствие свертывания крови
- изменения функции щитовидной железы
- при церебральной малярии состояние комы может продлиться, слабоумие.
- высокий риск разрушения роговой оболочки глаза при одновременной герпесной инфекции глаз (ввиду маскировки этой инфекции), глаукома (длительное лечение препаратом перорально).
Очень редко
- кетоацидоз и гиперосмолярная кома, проявление латентного гиперпаратиреоза, ускорение развития порфирии
- синдром лизиса опухоли
- проявление латентной эпилепсии, псевдоопухоль головного мозга (доброкачественная внутричерепная гипертензия с такими симптомами, как головная боль, неясное зрение и нарушения зрения)
- экзофтальм (после длительного перорального лечения препаратом)
- кардиомиопатия с повышением риска снижения минутного объема сердца, аритмия вследствие гипокалиемии
- панкреатит после длительного лечения высокими дозами
-эпидермальный некролиз, синдром Стивен-Джонсона
Противопоказания
- повышенная чувствительность к компонентам препарата
- язвенная болезнь желудка и/или двенадцатиперстной кишки
- остеопороз
- болезнь Иценко-Кушинга
- склонность к тромбоэмболии
- почечная и/или печеночная недостаточность
- вирусные инфекции (в том числе поражения глаз и кожи), герпетические заболевания
- декомпенсированный сахарный диабет
- активная форма туберкулеза
- глаукома, катаракта
- артериальная гипертензия
- продуктивная симптоматика при психических заболеваниях
- психозы, депрессии
- системные микозы
- сифилис
- тяжелая миопатия (за исключением миастений)
- полиомиелит (за исключением бульбарно - энцефалитической формы)
- период вакцинации (не менее 14 дней до и после проведения иммунизации)
- лимфаденит после вакцинации БЦЖ
- беременность и период лактации
- детский возраст до 6 лет
- инъекции в месте введения( для внутрисуставных инъекций)
- хронический активный гепатит с Hbs Ag-положительной реакцией
Лекарственные взаимодействия
Антикоагулянты: при одновременном применении с глюкокортикоидами может усиливаться или уменьшаться действие антикоагулянтов. Парентеральное введение преднизолона вызывает тромболитическое действие антагонистов витамина К (флуиндион, аценокумарол).
Салицилаты и другие нестероидные противовоспалительные препараты:одновременное применение салицилатов, индометацина и других нестероидных противовоспалительных препаратов может повышать вероятность образования язв слизистой оболочки желудка. Преднизолон уменьшает уровень салицилатов в сыворотке крови, увеличивая их почечный клиренс. Необходима осторожность при уменьшении дозы преднизолона при длительном одновременном применении.
Гипогликемические препараты: преднизолон частично угнетает гипогликемический эффект пероральных сахароснижающих средств и инсулина.
Индукторы печёночных ферментов, например, барбитураты, фенитоин, пирамидон, карбамазепин и римфампицин увеличивают системный клиренс преднизолона, таким образом уменьшая эффект преднизолона практически в 2 раза.
Ингибиторы CYP3A4, например, эритромицин, кларитромицин, кетоконазол, дилтиазем, апрепитант, итраконазол и олеандомицин увеличивают элиминацию и уровень преднизолона в плазме крови, что усиливает терапевтический и побочные эффекты преднизолона.
Эстроген может потенциировать эффект преднизолона, замедляя его метаболизм. Не рекомендуется регулировать дозы преднизолона женщинам, применяющим пероральные контрацептивы, которые содействуют не только увеличению периода полувыведения, а и развитию атипичного иммуносупрессивного эффекта преднизолона.
Фторхинолоны: одновременное применение может привести к повреждению сухожилий.
Амфотерицин В, диуретики и слабительные средства:преднизолон может повышать выведение калия из организма у пациентов, которые получают одновременно эти препараты.
Иммунодепрессанты: преднизолон имеет активные иммуносупрессивные свойства, которые могут вызывать увеличение терапевтических эффектов или риск развития разных побочных реакций при одновременном применении с другими иммунодепрессантами. Глюкокортикоиды повышают противорвотную эффективность противорвотных препаратов, которые используются параллельно при терапии противоопухолевыми препаратами, вызывающими рвоту.
Кортикостероиды могут повышать концентрацию такролимуса в плазме при их одновременном применении, при их отмене концентрация такролимуса в плазме снижается.
Иммунизация: глюкортикоиды могут уменьшать эффективность иммунизации и увеличивать риск неврологических осложнений. Применение терапевтических (иммуносупрессивных) доз глюкокортикоидов с живыми вирусными вакцинами могут увеличивать риск развития вирусных заболеваний. На протяжении терапии препаратом могут быть применены вакцины экстренного типа.
Антихолинэстеразные средства: у больных миастенией применение глюкокортикоидов и антихолинэстеразных средств может вызывать мышечную слабость, особенно у пациентов с миастенией gravis.
Сердечные гликозиды: ухудшается их переносимость и повышается вероятность развития желудочковой экстрасистолии.
Другие: При длительном использовании глюкокортикоиды могут уменьшать эффект соматотропина.
Описаны случаи возникновения острой миопатии при применении кортикостероидов у больных, которые одновременно получают лечение блокаторами нервно-мышечной передачи (например, панкуронием).
При одновременном применении преднизолона и циклоспорина были отмечены случаи возникновения судорог.
Антигистаминные лекарственные средства снижают эффект преднизолона.
Преднизолон может снижать эффект гипотензивных препаратов.
Парацетамол - возрастает гепатотоксичность вследствие индукции печеночных ферментов и образования токсичного метаболита парацетамола.
Митотан и другие ингибиторы функции коры надпочечников могут обусловливать необходимость повышения дозы преднизолона.
Ацетилсалициловая кислота - ускоряет ее выведение и снижает концентрацию в крови (при отмене преднизолона уровень салицилатов в крови увеличивается и возрастает риск развития побочных явлений).
Инсулин и пероральные гипогликемические препараты, гипотензивные средства - уменьшается их эффективность.
Соматотропный гормон - снижает эффективность последнего, а с празиквантелом -его концентрацию.
М-холиноблокаторы (включая антигистаминные препараты и трициклические антидепрессанты) и нитраты - способствует повышению внутриглазного давления;
Изониазид и мексилетин - увеличивает их метаболизм (особенно у "медленных" ацетилаторов), что приводит к снижению их плазменных концентраций.
Адренокортикотропный гормон усиливает действие преднизолона.
Эргокальциферол и паратгормон препятствуют развитию остеопатии, вызываемой преднизолоном.
Циклоспорин и кетоконазол, замедляя метаболизм преднизолона, могут в ряде случаев увеличить вероятность побочных эффектов.
Одновременное назначение андрогенов и стероидных анаболических препаратов с преднизолоном способствует развитиюпериферических отеков и гирсутизма, появлению угрей.
Антипсихотические средства (нейролептики) и азатиоприн повышают риск развития катаракты при назначении преднизолона.
Одновременное назначение антацидов снижает всасывание преднизолона.
При одновременном применении с антитиреоидными препаратами снижается, а с тиреоиднымигормонами - повышается клиренс преднизолона
Особые указания
За исключением заместительной терапии, кортикостероиды действуют не только с лечебным эффектом, но и как паллиативное средство благодаря своим противовоспалительным и иммуносупрессорным эффектам. Длительный прием, в зависимости от дозы и длительности лечения, связан с повышением частоты возникновения нежелательных эффектов. Пациенты, которые получают длительную терапию кортикостероидами системного действия, должны находиться под наблюдением с целью выявления подавления гипоталамо-гипофизарно-надпочечниковой системы (ГГН), недостаточности надпочечников, синдрома Кушинга, гипергликемии и глюкозурии.
После длительной терапии кортикостероидами, лечение следует отменять плавно для предотвращения «синдрома отмены». Адренокортикальная недостаточность может сохраняться месяцами после прекращения лечения кортикостероидами, в периоды стресса (хирургическая операция, болезнь) может потребоваться заместительная терапия. Риск недостаточности надпочечников может быть снижен назначением лекарственного средства через день вместо ежедневно вводимых доз.
Кортикостероиды следует назначать с осторожностью при любом известном инфекционном заболевании или подозрении на него. В связи с противовоспалительными и иммуносупрессорными эффектами кортикостероидов, их применение в дозах более высоких при сравнении с необходимым для физиологического замещения, повышает восприимчивость к инфекции, приводит к усугублению имеющегося инфекционного заболевания и активации латентных инфекций. Противовоспалительное действие может приводить к маскированию симптомов до тех пор, пока инфекционное заболевание не перейдет в запущенную стадию. Если во время лечения возникают новые инфекции, необходимо обращать особое внимание на неспособность локализовать инфекцию.
У пациентов с латентным туберкулезом (ТБ) терапия кортикостероидами может повысить риск развития ТБ. Следует тщательно наблюдать таких пациентов на предмет реактивации ТБ, и если требуется длительное лечение кортикостероидами, может быть показана противотуберкулезная химиотерапия. Применение кортикостероидов при активном ТБ должно ограничиваться случаями скоротечных или диссеминированных форм заболевания, когда кортикостероид назначается для лечения наряду с соответствующей противотуберкулезной терапией.
Системная терапия кортикостероидами может повысить риск тяжелого или летального инфекционного заболевания у лиц, контактирующих с больными вирусными инфекциями, такими как ветряная оспа или корь (пациентов следует предупреждать о необходимости избегать контактов с больными вирусными инфекциями и незамедлительного обращения к врачу в случае контакта).
Кортикостероиды могут активировать латентные амебные инфекции, и до начала лечения кортикостероидами рекомендуется исключить их наличие. Преднизолон усиливает глюконеогенез. Примерно у 20% пациентов, получающих лечение высокими дозами стероидов, развивается доброкачественный «стероидный диабет» с низкой чувствительностью к инсулину и низким почечным порогом для глюкозы. Состояние обратимо при отмене терапии. При подтвержденном сахарном диабете лечение кортикостероидами обычно приводит к нарушению баланса, что может быть компенсировано корректированием дозы инсулина.
Длительное лечение преднизолоном влияет на метаболизм кальция и фосфата и повышает риск остеопороза. Преднизолон способствует снижению уровня кальция и фосфата, что влияет на уровень витамина D, тем самым вызывая зависимое от дозы снижение уровня остеокальцина в сыворотке (белок костного матрикса, который коррелирует с образованием кости). Потерю костной ткани, индуцируемую глюкокортикоидами, может предотвратить назначение кальция и витамина D3.
Терапия преднизолоном в течение нескольких недель вызывает у детей риск задержки роста, связанный с сокращением секреции гормона роста и сниженной периферической чувствительностью к этому гормону. В детской практике лекарственный препарат назначают, если ожидаемая терапевтическая польза превосходит возможный риск.
Кортикостероиды могут вызвать психические нарушения, включая эйфорию, бессонницу, колебания настроения, депрессию и психотические тенденции.
Длительное назначение кортикостероидов системного действия может вызвать заднюю субкапсулярную катаракту и глаукому (вследствие повышенного внутриглазного давления), а также повышение риска заражения глаз инфекциями.
Кортикостероиды следует назначать с осторожностью при следующих состояниях:
- желудочно-кишечные заболевания, такие как неспецифический язвенный колит, дивертикулит и илеит в связи с вероятностью прободения ободочной кишки, абсцесса или иных пиогенных инфекций, обструкции ободочной кишки, выраженной фистулы, свежих кишечных анастомозов, латентных пептических язв
- артериальная гипертензия или конгестивные заболевания сердечно-
сосудистой системы
- разрежение кости
- заболевание печени
- гипотиреоз
- миастения, которая может привести к усилению миопатии
- церебральная малярия
- имеющихся лимфоидных опухолях, поскольку есть сообщения о развитии
синдрома острого лизиса опухоли после назначения глюкокортикоидов
- скрытая эпилепсия
- гиперпаратиреоз, поскольку преднизолон может способствовать проявле-
нию болезни.
Минералокортикоидный эффект преднизолона может приводить к удержанию натрия и воды с последующим компенсаторным повышением экскреции калия в почках и гипокалиемии. Может возникнуть необходимость в ограничении соли в пище и дополнительное введение калия. Кортикостероиды следует назначать с осторожностью пациентам, одновременно получающим лечение диуретиками, выводящими калий.
Особенности влияния лекарственного средства на способность управлять транспортным средством или потенциально опасными механизмами
Пациентам, принимающим преднизолон, следует воздержаться от потенциально опасных видов деятельности, которые требуют повышенного внимания и скорости психических и двигательных реакций.
Передозировка
Симптомы – тошнота, рвота, брадикардия, аритмия, усиление явлений сердечной недостаточности, остановка сердца, гипокалиемия,повышение артериального давления, судороги мышц, гипергликемия, тромбоэмболия, острый психоз, головокружение, головная боль,. возможно развитие симптомов гиперкортицизма: увеличение массы тела, образование отеков, гипертензия, глюкозурия.
У детей при передозировке возможно угнетение гипоталамо-гипофизарной надпочечниковой системы, синдром Иценко-Кушинга, снижение экскреции гормона роста, повышение внутричерепного давления.
Лечение - прекращение применения препарата, симптоматическая терапия, при необходимости - коррекция электролитного баланса. Специфического антидота нет.
Форма выпуска и упаковка
По 1 мл препарата в ампулы стеклянные с кольцом излома объемом 1 мл или 2 мл.
По 5 ампул препарата вкладывают в контурную ячейковую упаковку из пленки поливинилхлоридной, которую покрывают фольгой алюминиевой. По 1 контурной ячейковой упаковке вместе с инструкцией по медицинскому применению на государственном и русском языках помещают в пачку из картона коробочного (хром-эрзац). Пачки вкладывают в групповую тару и наклеивают этикетку групповую.
Условия хранения
Хранить в оригинальной упаковке для защиты от воздействия света при температуре не выше 25 °С.
Хранить внедоступном для детей месте!
Срок хранения
2 года
Не использовать по истечении срока годности.
Условия отпуска из аптек
По рецепту
Саудалық атауы
Преднизолон
Халықаралық патенттелмеген атауы
Преднизолон
Дәрілік түрі
Инъекцияға арналған 30 мг/мл ерітінді 1 мл-ден
Құрамы
Бір ампула ерітіндінің құрамында
белсенді зат -30 мг преднизолонға шаққанда преднизолон натрий фосфаты бар
қосымша заттар:
сусыз натрий гидрофосфаты 0.50 мг
натрий дигидрофосфаты дигидраты 0.35 мг
пропиленгликоль 150.0 мг
инъекцияға арналған су 1 мл-ге дейін
Сипаттамасы
Мөлдір түссіз немесе түссіз дерлік ерітінді.
Фармакотерапиялық тобы
Жүйелік қолдануға арналған кортикостероидтар. Глюкокортикостероидтар.
Преднизолон.
АТХ коды Н02A В06.
Фармакологиялық қасиеттері
Фармакокинетикасы
Бұлшық ет ішіне енгізген кезде қанға тез сіңеді. Преднизолонның фармакологиялық әсері, қанда препараттың ең жоғары деңгейіне жетумен салыстырғанда, едәуір кешігеді және 2-8 сағаттан соң дамиды. Плазмада преднизолонның көп бөлігі транскортинмен (кортизолмен байланысатын глобулинмен), ал үдерісі қаныққан кезде альбуминмен байланысады. Ақуыздың синтезі төмендеген кезде альбуминнің байланыстырғыш қабілетінің төмендегені байқалады, ол преднизолонның бос фракциясын арттыруы мүмкін және, осының салдары ретінде, әдеттегі емдік дозалардан уытты әсерінің көрінісін туындатуы мүмкін. Ересектерде жартылай шығарылу кезеңі - 2-4 сағат, балаларда қысқалау. Көбіне бауырда, сондай-ақ бүйректе, жіңішке ішекте, бронхтарда тотығу жолымен биотрансформацияланады. Тотыққан түрлері глюкуронданады немесе сульфаттанады және конъюгаттар түрінде бүйрек арқылы шығарылады. Преднизолонның 20%-ға жуығы организмнен өзгермеген күйінде бүйрек арқылы; аздаған бөлігі өтпен бірге экскрецияланады.
Бауыр ауруларында преднизолонның метаболизмі баяулайды және оның плазма ақуыздарымен байланысу дәрежесі төмендейді, бұл препараттың жартылай шығарылу кезеңінің артуына әкеледі.
Фармакодинамикасы
Қабынуға қарсы, аллергияға қарсы, иммуносупрессиялық және шокқа қарсы дәрі.
Препараттың қабынуға қарсы әсері біршама жоғары дозаларда фибробласттардың, коллаген синтезінің, ретикулоэндотелийдің және дәнекер тінінің белсенділігін бәсеңдетуге (қабынудың пролиферациялық фазасын тежеуі), бұлшық ет тінінде ақуыз синтезін кідіртуге және катаболизмін жылдамдатуға, бірақ оның бауырдағы синтезін арттыруға себепші болады.
Препараттың аллергияға қарсы әсері лимфоидты тіннің дамуын тежеп және ұзақ қолданған кезде оның инволяциясына, айналымдағы Т- және В-лимфоциттер санының төмендеуіне, толық жасушалардың дегрануляциясының бәсеңдеуіне, антиденелер өнімдерінің басылуына себепші болады.
Препараттың иммуносупрессиялық әсері Т- және В-лимфоциттердің белсенділігін бәсеңдетуге, қанда комплемент салмағының төмендеуіне, сондай-ақ интерлейкин-2 өндірілуінің және әсерлерінің бәсеңдеуіне себепші болады.
Препараттың шокқа қарсы әсері қантамырлардың эндо- және экзогендік қантамырларды тарылтатын заттарға реакциясының жоғарылауына, қантамырлар рецепторларының катехоламиндерге сезімталдығының қалпына келуіне және олардың гипертензиялық әсерінің күшеюіне, сондай-ақ организмнен натрий мен судың шығарылуының кідіруіне себеп болады.
Ішекте кальцийдің сіңуін төмендетеді, оның сүйектерден шайылуын және бүйрек арқылы экскрециялануын арттырады. Адренокортикотропты гормонның және b-липотропиннің гипофизбен босап шығуын басады, осыған байланысты препаратты ұзақ тағайындағанда бүйрекүсті безі қыртысының функциональді жеткіліксіздігі дамуы мүмкін. Остеопороз және Иценко-Кушинг синдромы глюкокортикоидтармен, соның ішінде преднизолонмен ұзақ емдеумен шектелетін негізгі факторлар болып табылады. Тиреотроптық және фолликулостимуляциялайтын гормондардың секрециясын бәсеңдетеді.
Жоғары дозаларда ми тіндерінің қозғыштығын арттыруы және құрысуға дайындық шегінің төмендеуіне ықпалын тигізуі мүмкін.
Асқазанда тұз қышқылының және пепсиннің шамадан тыс секрециясын стимуляциялайды, ол пептидтік ойық жараның дамуына әкелуі мүмкін.
Қолданылуы
Кешенді шұғыл емнің құрамында:
- шок жағдайларында (күйіктік, жарақаттық, операциялық, уытты, кардиогендік) – қантамырларды тарылтатын дәрілер, плазманың орнын алмастыратын препараттар және басқа да симптоматикалық ем тиімсіз болғанда
- аллергиялық реакцияларда (жедел ауыр түрлері), гемотрансфузиялық, анафилаксиялық шоктарда, анафилактоидтық реакцияларда
- тыныс алу жолдарының ауруларында: созылмалы бронхитте (бактерияларға қарсы еммен бірге тағайындалады)
- мидың ісінуінде (соның ішінде мидың ісінуі немесе хирургиялық араласумен байланысты ісінуде, сәулемен емдеуде немесе бас жарақатында)
- бронх демікпесінде (ауыр түрі), демікпелік статуста
- дәнекер тінінің жүйелік ауруларында (жүйелік қызыл жегіде, ревматоидты артритте)
- бүйрекүсті безі функциясының жедел жеткіліксіздігінде
- тиреоуытты кризде
- жедел гепатитте, бауыр комасында
- қабыну құбылыстарын азайту және тыртықтанып тарылуға жол бермеу үшін (күйдіретін сұйықтықтармен уланғанда).
Қолдану тәсілі және дозалары
Кез келген кортикостероидпен емдеуді бастаған кезде келесі қағидаларды есте ұстау қажет. Кортикостероидтардың бастапқы дозасы қалаған емдік әсерге қол жеткізу үшін қажетті минимумге сәйкес келуі тиіс және клиникалық бағасымен анықталады. Осы дозаға мезгіл-мезгіл баға беріп отыру қажет, өйткені негізгі аурудың айқындылығы өзгеруі мүмкін, немесе емдеген кезде асқынулар дамуы мүмкін. Дозаны ең төмен шамаға дейін біртіндеп төмендеткен жөн, ол емдеуге қанағаттанарлық клиникалық реакцияны демейтін болады. Ұзақ емдеген кезде кейде күйзеліс немесе негізгі аурудың асқынулары кезінде кортикостероидтардың дозасын арттыру қажеттілігі туындауы мүмкін.
Егер преднизолонмен ұзақ емдеу (әдетте 3 аптадан көбірек) тоқтатылуы тиіс болса, «тоқтату синдромына» жол бермеу үшін, тоқтатуды біртіндеп жүзеге асыру қажет. Емдеуді күрт тоқтату өліммен аяқталуға әкеп соғуы мүмкін. Дозасына, емдеу ұзақтығына, ем қолданылатын ауруына, және емге пациенттің жекелей реакциясына қарай, дозаны апта немесе ай бойы төмендеткен жөн. Преднизолонмен 3 аптадан азырақ жүргізілген емді күрт тоқтатудың пациенттердің көбісінде гипоталамус-гипофиз-бүйрекүсті бездері жүйесінің клиникалық тұрғыдан маңызды басылуына әкелуі екіталай. Алайда кортикостероидтарға реакция және оларды тоқтатудың жағымдылығы кең ауқымда өзгеруі мүмкін екендігін ескерген жөн. Егер емдеу барысында өте жоғары дозалар қолданылса, немесе адренокортикальді жеткіліксіздіктің даму қаупінің басқа да факторлары бар пациенттерге қолданылса, тіпті өте қысқа курстардан кейін де, біртіндеп тоқтату жөніндегі мәселені қарастыру қажет.
Препарат дайын ерітінді болып табылады. Оны қандай да болсын инъекциялық ерітінділерде ерітуге жол берілмейді!
Ересектер
Жедел жағдайларда және орнын басу емі ретінде ересектерге тәулігіне бастапқы 20-30 мг дозада тағайындайды, демеуші доза тәулігіне 5-10 мг құрайды.
Қажет болған кезде бастапқы доза тәулігіне 15-100 мг құрайды, демеуші доза – тәулігіне 5- 15 мг.
Доза әр адамға жекелей белгіленеді, вена ішіне (в/і) баяу немесе бұлшық ет ішіне (б/і) терең етіп енгізіледі.
Бүйрек үсті бездері функциясының жеткіліксіздігінде бір реттік доза — 100–200 мг, тәуліктік доза — 300–400 мг.
Ауыр аллергиялық реакциялар: тәуліктік доза — 3–16 күн бойы 100–200 мг.
Бронх демікпесі: 3-тен 16 күнге дейінгі емдеу курсында 75–675 мг, ауыр жағдайларда дозаны курсына 1400 мг-ге дейін арттырады (дозаны біртіндеп азайтады).
Демікпелік статус: тәуліктік доза — 500–1200 мг, ол әрі қарай демеуші дозаға дейін азайтылады.
Тиреоуыттық криз: бір реттік доза — 100 мг, тәуліктік доза — 200–300 мг, қажет болған кезде дозаны 1000 мг-ге дейін арттырады, енгізу ұзақтығы — әдетте 6 күнге дейін.
Стандартты емге резистентті шокта: бір реттік доза — 50–150 мг (ауыр жағдайларда — 400 мг дейін). 3–4 сағаттан кейін қайталап енгізеді. Тәуліктік доза — 300–1200 мг (кейін доза азайтылады).
Бауыр-бүйрек функцияларының жедел жеткіліксіздігінде (жедел улану, операциядан кейінгі және босанғаннан кейінгі кезең және т.б.): тәулігіне 25–75 мг, доза тәулігіне 300–1500 мг дейін және одан көбірекке арттырылуы мүмкін.
Ревматоидты артрит және жүйелік қызыл жегі: жүйелік қабылдауға қосымша — 7-10 күннен асырмай тәулігіне 75–125 мг.
Жедел гепатит: 7–10 күн бойы тәулігіне 75–100 мг.
Күйдіретін сұйықтықтармен уланып, ас қорыту жолы мен жоғары тыныс алу жолы күйгенде: 3–18 күн бойы тәулігіне 75–400 мг.
Балаларға арналған дозалар
Балалар үшін бастапқы доза тәулігіне 4-6 қабылданатын1-2 мгқұрайды, демеуші доза – тәулігіне 0,3 - 0,6 мг/кг.
Жағымсыз әсерлері
Өте жиі (>1/10); жиі (>1/100, <1/10); жиі емес (>1/1000, <1/100); сирек (>1/10000, <1/1000); өте сирек (<1/10000.
Жалпы алғанда, гипоталамус-гипофиз-бүйрекүсті бездері жүйесінің супрессиясын қоса, болжамды жағымсыз әсерлердің даму жиілігі дозаға, тағайындау уақытына және емдеу ұзақтығына байланысты. Жағымсыз әсерлер, қаншалықты мүмкін болғанша, барынша аз кезең ішінде тиімді ең төмен доза қолдану арқылы барынша ең төмен деңгейге жеткізілуі мүмкін.
Өте жиі
- преднизолонның иммуносупрессорлық және қабынуға қарсы әсерінің салдарынан инфекцияларға жоғары сезімталдық, бұрыннан бар инфекциялардың өршуі, жасырын инфекциялардың белсенділенуі және инфекция симптомдарының бүркемеленуі
- эозинофилдер, моноциттер және лимфоциттер санының төмендеуі
- бұрыннан бар аурулардың бүркемеленуіне немесе өршуіне әкелетін иммуносупрессорлық және қабынуға қарсы әсер
- преднизолонды ұзақ уақыт пероральді түрде қолданғанда бүйрекүсті бездері функциясының жеткіліксіздігі (гипоталамустың тежелуімен басталатын және бүйрекүсті бездері қыртысының анық атрофиясымен аяқталатын), бүйрекүсті бездері функциясының жеткіліксіздігі салдарынан тоқтату синдромы (бас ауыру, жүректің айнуы, бас айналу, анорексия, әлсіздік, эмоциональді жағдайдың өзгеруі, апатия және күйзеліс жағдайларына адекватты емес реакция, инсулинге сезімталдығы төмен болатын «стероидты қант диабеті», қант диабетінен зардап шегіп жүрген пациенттерде қандағы қант деңгейінің жоғарылауы (100%)). Өсу гормоны секрециясының бұзылуы және өсу гормонына сезімталдықтың төмендеуі нәтижесінде балаларда өсудің кідіруі
- көзішілік қысымның жоғарылауы (пероральді препаратпен ем қабылдаған пациенттердің 40%-ға дейінінде), пероральді препаратпен ұзақ емделген пациенттердің 30%-дағы катаракта
- өкпе обырынан зардап шегіп жүрген пациенттерде өкпе абсцессі (12%)
- арқаның ауыруы, қимыл-қозғалыстың нашарлауы, қатты ауыру, омыртқалардың компрессиялық сынулары және омыртқалар биіктігінің кемуі, ұзын сүйектердің сынулары (ішке қабылдауға арналған препаратпен ұзақ емделгенде 25%, 4.4 бөлімін қараңыз), жоғары дозалармен емдеген кезде миопатия (10%) сияқты симптомдары бар остеопороз
Жиі
- лейкоциттер мен тромбоциттер санының жоғарылауы
- физиологиялық шамадан жоғары пероральді дозаларды (әдетте тәулігіне 50 мг-ден көбірек) ұзақ уақыт тағайындағанда майдың жиналуын (ай пішінді бет, орталық семіздік, «өгіз өркеш») қоса Кушинг синдромы, калийдің орнына натрийдің іркілуі салдарынан гипокалиемия, бала туа алатын жастағы әйелдерде аменорея, ішке қабылданатын жоғары дозалармен емдегендехолестерин, триглицеридтер және липопротеиндер деңгейлерінің жоғарылауы
- эйфория, депрессия, кортикостероидтармен индукцияланған психоз
- гипертензия (натрийдің іркілуі салдарынан, ол сұйықтықтың іркілуіне әкеледі), жүрек функциясының іркілген жеткіліксіздігінің өршуі (натрийдің іркілуі салдарынан)
- туберкулездің даму қаупінің жоғарылауы
- ауыз қуысыныңкандидозы, колитте, илеитте, дивертикулитте симптомдардың күшеюі
- шырышты қабықтардың зеңдік инфекциясы, созылулар, безеу бөтпесі, көгерулердің пайда болуы, дерматит, экхимоз, бет эритемасы, атрофия, гирсутизм, жараның баяу жазылуы, қатты терлеу, телеангиэктазиялар және терінің жұқаруы, бұрыннан бар тері ауруларының бүркемеленуі немесе нашарлауы
- түнгі полиурия
Жиі емес
- аллергиялық реакциялар
- пероральді түрде аз дозалармен емдегенде қант диабеті (<1%), пероральді түрде төмен дозалармен емдегендехолестерин, триглицеридтер және липопротеиндер деңгейлерінің жоғарылауы
- ұйқысыздық, көңіл-күйдің құбылуы, жеке бастың өзгеруі, маниакальді синдром және елестеулер
- тыныс алу бұлшық етінің миопатиясы
- асқазанның ойық жарасы немесе шеңберлі ішектің ойық жарасы, асқазан-ішектік қан құйылулар (0,5%), асқазанның, ішектің тесілуі
- сүйек тінініңасептикалық некрозы
- кальций мен фосфатэкскрециясының жоғарылауы салдарынан несеп тастары, жыныс гормондары секрециясының бұзылуы (етеккірдің бұзылуы, гирсутизм, импотенция), васкулит
Сирек
- қанның ұюы салдарынан тромбоз қаупі
- қалқанша без функциясының өзгеруі
- церебральді безгекте кома созылуы мүмкін, кем ақылдылық
- көздің герпестік инфекциясымен бір мезгілде көздің мөлдір қабығы бұзылуының жоғары қаупі (осы инфекциялар бүркемеленгендіктен), глаукома (препаратпен пероральді түрде ұзақ уақыт емделгенде).
Өте сирек
- кетоацидоз және гиперосмолярлық кома, жасырын гиперпаратиреоздың көрініс беруі, порфирияның тез дамуы
- ісік лизисі синдромы
- жасырын эпилепсияның көрініс беруі, мидың жалған ісігі (бас ауыру, затты анық көрмеу және көрудің нашарлауы сияқты бассүйекішілік қатерсіз гипертензия)
- экзофтальм (препаратпен ұзақ уақыт пероральді емделуден кейін)
- гипокалиемия салдарынан жүректің минуттық көлемінің төмендеу қаупі ұлғаятын кардиомиопатия, аритмия
- жоғары дозалармен ұзақ емдеуден кейін панкреатит
-эпидермальді некролиз, Стивен-Джонсон синдромы
Қолдануға болмайтын жағдайлар
- препарат компоненттеріне жоғары сезімталдық
- асқазанның және/немесе он екі елі ішектің ойық жара ауруы
- остеопороз
- Иценко-Кушинг ауруы
- тромбоэмболияға бейімділік
- бүйрек және/немесе бауыр функциясының жеткіліксіздігі
- вирустық инфекциялар (сондай-ақ көздің және еріннің зақымданулары), герпестік аурулар
- декомпенсацияланған қант диабеті
- туберкулездің белсенді түрі
- глаукома, катаракта
- артериялық гипертензия
- психикалық ауруларда өнімді симптоматика
- психоздар, депрессиялар
- жүйелік микоздар
- сифилис
- ауыр миопатия (миастенияны қоспағанда)
- полиомиелит (бульбарлы – энцефалиялық түрін қоспағанда)
- вакцинация кезеңі (иммунизация жүргізгенге дейін және кейін кем дегенде 14 күн)
- БЦЖ вакцинациясынан кейінгі лимфаденит
- жүктілік және лактация кезеңі
- 6 жасқа дейінгі балалар
- енгізген жерге инъекция жасау (буынішілік инъекциялар үшін)
- Hbs Ag-оң реакциясы бар созылмалы белсенді гепатит
Дәрілермен өзара әрекеттесуі
Антикоагулянттар: глюкокортикоидтармен бір мезгілде қолданғанда антикоагулянттардың әсері күшеюі немесе азаюы мүмкін. Преднизолонды парентеральді түрде енгізу К дәрумені антагонистерінің (флуиндион, аценокумарол) тромболиялық әсерін туындатады.
Салицилаттар және қабынуға қарсы стероидты емес басқа да препараттар: салицилаттарды, индометацинді және қабынуға қарсы стероидты емес басқа да препараттарды бір мезгілде қолдану асқазанның шырышты қабығында ойық жараның пайда болуы ықтималдылығын арттыруы мүмкін. Преднизолон қан сарысуында салицилаттар деңгейін азайтып, олардың бүйректік клиренсін арттырады. Бір мезгілде ұзақ қолдануда преднизолонның дозасын азайтқан кезде сақ болу қажет.
Гипогликемиялық препараттар: преднизолон қантты төмендететін пероральді дәрілердің және инсулиннің гипогликемиялық әсерін ішінара бәсеңдетеді.
Бауыр ферменттерінің индукторлары, мысалы, барбитураттар, фенитоин, пирамидон, карбамазепин және римфампицин преднизолонның жүйелік клиренсін арттырады, сөйтіп, преднизолонның әсерін іс жүзінде 2 есе азайтады.
CYP3A4 тежегіштері, мысалы, эритромицин, кларитромицин, кетоконазол, дилтиазем, апрепитант, итраконазол және олеандомицин қан плазмасында преднизолонның элиминациясын және деңгейін арттырады, ол преднизолонның емдік және жағымсыз әсерлерін күшейтеді.
Эстроген преднизолонның әсерін потенциялап, оның метаболизмін баяулатуы мүмкін. Преднизолонның жартылай шығарылуына ғана емес, сонымен қатар атипиялық иммуносупрессиялық әсерінің дамуына әсерін тигізетін пероральді контрацептивтерді қолданып жүрген әйелдерде преднизолонның дозасын реттеу ұсынылмайды.
Фторхинолондар: бір мезгілде қолдану сіңірлердің зақымдануына әкелуі мүмкін.
В амфотерицин, диуретиктер және іш жүргізетін дәрілер: преднизолон осы препараттарды бір мезгілде қабылдап жүрген пациенттерде калийдің организмнен шығарылуын арттыруы мүмкін.
Иммунодепрессанттар: преднизолонның белсенді иммуносупрессиялық қасиеттері бар, олар емдік әсерлерді арттыруы немесе басқа иммунодепрессанттармен бір мезгілде қолданғанда әртүрлі жағымсыз реакциялардың даму қаупін туындатуы мүмкін. Глюкокортикоидтар құсуды туындататын ісікке қарсы препараттармен емдеген кезде қатар пайдаланылатын құсуға қарсы препараттардың құсуға қарсы тиімділігін арттырады.
Кортикостероидтар бір мезгілде қолданған кезде такролимустың концентрациясын арттыруы мүмкін, оларды тоқтатқан кезде такролимустың концентрациясы төмендейді.
Иммунизация: глюкортикоидтар иммунизацияның тиімділігін азайтуы және неврологиялық асқынулар қаупін арттыруы мүмкін. Глюкокортикоидтардың емдік (иммуносуперссиялық) дозаларын тірі вирустық вакциналармен бірге қолдану вирустық аурулардың даму қаупін арттыруы мүмкін. Препаратпен емдеу бойында шұғыл типті вакциналар қолданылуы мүмкін.
Антихолинэстеразды дәрілер: миастениясы бар науқастарда глюкокортикоидтарды және антихолинэстераздық дәрілерді қолдану, әсіресе gravis миастениясы бар пациенттерде бұлшық ет әлсіздігін туындатуы мүмкін.
Жүрек гликозидтері: олардың жағымдылығы нашарлайды және қарыншалық экстрасистолияның дамуы ықтималдылығы жоғарылайды.
Тағы басқалар: Ұзақ уақыт пайдаланған кезде глюкокортикоидтар соматотропиннің әсерін азайтуы мүмкін.
Жүйке-бұлшық ет берілімінің блокаторларымен (мысалы, панкурониймен) емді бір мезгілде қабылдап жүрген науқастарда кортикостероидтарды қолданған кезде жедел миопатияның пайда болу жағдайлары сипатталған.
Преднизолон мен циклоспоринді бір мезгілде қолданғанда құрысулардың пайда болу жағдайлары білінді.
Антигистаминдік дәрілік заттар преднизолонның әсерін төмендетеді.
Преднизолон гипотензиялық препараттардың әсерін төмендетуі мүмкін.
Парацетамол – бауыр ферменттерінің индукциялануы және парацетамолдың уытты метаболитінің түзілуі салдарынан гепатоуыттылықты арттырады.
Митотан және бүйрекүсті бездері қыртысы функциясының басқа тежегіштері преднизолон дозасын арттыру қажеттілігіне себеп болады.
Ацетилсалицил қышқылы – оның шығарылуын тездетеді және қандағы концентрациясын төмендетеді (преднизолонды тоқтатқан кезде қандағы салицилаттар деңгейі артады және жағымсыз құбылыстардың даму қаупі ұлғаяды).
Инсулин және пероральді гипогликемиялық препараттар, гипотензиялық дәрілер – олардың тиімділігі азаяды.
Соматотроптық гормон – соңғысының тиімділігін төмендетеді, ал празиквантелмен бірге оның концентрациясын төмендетеді.
М-холиноблокаторлар (антигистаминдік препараттарды және үшциклді антидепрессанттарды қоса) және нитраттар – көзішілік қысымның жоғарылауына мүмкіндік береді;
Изониазид және мексилетин – олардың метаболизмін арттырады (әсіресе "баяу" ацетилаторларда), бұл олардың плазмалық концентрацияларының төмендеуіне әкеледі.
Адренокортикотроптық гормон преднизолонның әсерін күшейтеді.
Эргокальциферол және паратгормонпреднизолон әсерінен туындайтын остеопатияның дамуына кедергі жасайды.
Циклоспорин және кетоконазолпреднизолонның метаболизмін баяулатып, бірқатар жағдайларда жағымсыз әсерлердің ықтималдылығын арттыра алады.
Андрогендерді және стероидты анаболиялық препараттарды преднизолонмен бір мезгілде тағайындау шеткері ісінулердің және гирсутизмнің дамуына, безеулердің пайда болуына мүмкіндік береді.
Психозға қарсы дәрілер (нейролептиктер) және азатиоприн преднизолонды тағайындаған кезде катарактаның даму қаупін арттырады.
Антацидтердібір мезгілде тағайындау преднизолонның сіңуін төмендетеді.
Антитиреоидтық препараттармен бір мезгілде қолданғанда преднизолонның клиренсі төмендейді, ал тиреоидтықгормондармен бірге қолданғанда – жоғарылайды.
Айрықша нұсқаулар
Орнын басу емін қоспағанда, кортикостероидтар емдік әсерімен ғана емес, сонымен қатар өзінің қабынуға қарсы және иммуносупрессиялық әсерлерінің арқасында паллиативті дәрі ретінде де әсер етеді. Дозасына және емдеу ұзақтығына байланысты ұзақ уақыт қабылдау жағымсыз әсерлерінің пайда болу жиілігінің артуымен де байланысты болады. Жүйелік әсер беретін кортикостероидтармен ұзақ ем қабылдап жүрген пациенттер, гипоталамус-гипофиз-бүйрекүсті безі (ГГБ) жүйесінің басылуын, бүйрекүсті безі функциясының жеткіліксіздігін, Кушинг синдромын, гипергликемияны және глюкозурияны анықтау мақсатында, бақылауда болуы тиіс.
Кортикостероидтармен ұзақ емделуден кейін, емдеуді «тоқтату синдромына» жол бермеу үшін біртіндеп тоқтатқан жөн. Адренокортикальді жеткіліксіздік кортикостероидтармен емдеуді тоқтатқаннан кейін айлар бойы сақталуы мүмкін, күйзеліс кезеңінде (хирургиялық операция, ауру) орнын басу емі қажет болуы мүмкін. Бүйрекүсті безі функциясы жеткіліксіздігінің қаупі күнде енгізілетін дозалардың орнына дәрілік заттарды күнара тағайындаумен төмендетілуі мүмкін.
Кортикостероидтарды кез келген белгілі инфекциялық ауруда немесе оған күмәнданғанда сақтықпен тағайындаған жөн. Кортикостероидтардың қабынуға қарсы және иммуносупрессиялық әсерлерімен байланысты, оларды физиологиялық орын басу үшін қажетті дозамен салыстырғанда, көбірек жоғары дозаларда қолдану инфекцияларға бейімділікті арттырады, бұрыннан бар инфекциялық аурудың өршуіне және жасырын инфекциялардың белсенділенуіне әкеледі. Қабынуға қарсы әсері инфекциялық ауру асқынған сатыға өтпегенше симптомдардың бүркемеленуіне әкеп соғуы мүмкін. Егер емдеу кезінде жаңа инфекциялар пайда болса, инфекцияның орнығуға қабілетсіздігіне ерекше назар аудару қажет.
Жасырын туберкулезі (ТБ) бар пациенттерде кортикостероидтармен емдеу ТБ даму қаупін ұлғайтуы мүмкін. Мұндай пациенттерді ТБ реактивациясы тұрғысынан мұқият бақылау керек, және егер кортикостероидтармен ұзақ емдеу қажет болса, туберкулезге қарсы химиотерапия қолданылуы мүмкін. Белсенді ТБ кезінде кортикостероидтарды қолдану, кортикостероид туберкулезге қарсы тиісті еммен қатар емдеу үшін тағайындалған кезде, аурудың тез өтетін немесе диссеминацияланған түрлері жағдайларымен шектелуі тиіс.
Кортикостероидтармен жүйелік емдеу желшешек немесе қызылша сияқты вирустық инфекциялары бар науқастармен қарым-қатынас жасап жүрген адамдарда ауыр немесе жасырын инфекциялық аурулар қаупін арттыруы мүмкін (пациенттерге вирустық инфекциялары бар науқастармен қарым-қатынасқа жол бермеу қажеттілігі жөнінде және қарым-қатынас орын алған жағдайда дереу дәрігерге қаралуы керектігі жөнінде алдын ала ескерткен жөн).
Кортикостероидтар жасырын амебалық инфекцияларды белсенділендіруі мүмкін, және кортикостероидтармен емдеуді бастағанға дейін олардың бар-жоқтығын анықтау ұсынылады. Преднизолон глюконеогенезді күшейтеді. Стероидтардың жоғары дозаларымен ем қабылдап жүрген пациенттердің шамамен 20%-да инсулинге сезімталдығы төмен және глюкоза үшін бүйректік шегі төмен қатерсіз «стероиды диабет» дамиды. Емдеуді тоқтатқан кезде жағдай қайтымды болады. Қант диабеті айғақталғанда кортикостероидтармен емдеу әдетте теңгерімнің бұзылуына әкеледі, бұл инсулин дозасының түзетілуімен орны толтырылуы мүмкін.
Преднизолонмен ұзақ емдеу кальцийдің және фосфаттың метаболизміне ықпалын тигізеді және остеопороз қаупін арттырады. Преднизолон кальций және фосфат деңгейлерінің төмендеуіне мүмкіндік береді, ол D дәруменінің деңгейіне ықпалын тигізеді, осылайша сарысуда остеокальцин (сүйек матриксінің ақуызы, ол сүйектің түзілуімен өзара байланысты) деңгейінің дозаға байланысты төмендеуін туындатады. Глюкокортикоидтармен индукцияланудан сүйек тінінің жоғалуына кальций және D3дәруменін тағайындау арқылы жол берілмеуі мүмкін.
Бірнеше апта бойы преднизолонмен емдеу балаларда өсу гормоны секрециясының азаюымен және осы гормонға шеткері сезімталдықтың төмендеуімен байланысты өсудің кідіру қаупін туындатады. Балалар практикасында, егер күтілетін емдік пайдасы ықтимал қаупінен басым болса, дәрілік препаратты тағайындайды.
Кортикостероидтар, эйфорияны, ұйқысыздықты, көңіл-күйдің құбылуын, депрессияны және психоздық беталысты қоса, психикалық бұзылуларды туындатуы мүмкін.
Жүйелік әсер беретін кортикостероидтарды ұзақ тағайындау артқы субкапсулярлы катарактаны және глаукоманы (көзішілік қысымның жоғарылауы салдарынан), сондай-ақ көз инфекцияларын жұқтыру қаупінің ұлғаюын туындатуы мүмкін.
Кортикостероидтарды келесі жағдайларда сақтықпен тағайындаған жөн:
- тоқ ішектің тесілуі, абсцесс немесе пиогендік өзге инфекциялардың болуы, айқын фистула, ішектің жаңа анастомоздары, жасырын пептикалық ойық жаралар ықтималдылығымен байланысты спецификалық емес ойық жаралы колит, дивертикулит және илеит сияқты асқазан-ішек ауруларында
- артериялық гипертензияда немесе жүрек-қантамыр жүйесінің конгестивті ауруларында
- сүйектердің боркеміктенуі
- бауыр ауруларында
- гипотиреозда
- миопатияның күшеюіне әкеп соғуы мүмкін миастенияда
- церебральді безгекте
- бұрыннан барлимфоидтық ісіктерде, өйткені глюкокортикоидтарды тағайындағаннан кейін жедел ісік лизисі синдромының дамығаны жөнінде мәлімдемелер бар
- жасырын эпилепсияда
- гиперпаратиреозда, өйткені преднизолон аурудың көрініс беруіне мүмкіндік беруі мүмкін.
Преднизолонның минералокортикоидтық әсері натрийдің және судың іркіліп, бүйректе калий экскрециясының компенсаторлы жоғарылауына және гипокалиемияға әкеп соғуы мүмкін. Тағамдағы тұзды және қосымша калий енгізуді шектеу қажеттілігі пайда болуы мүмкін. Кортикостероидтарды калий шығаратын диуретиктермен бір мезгілде ем қабылдап жүрген пациенттерге сақтықпен тағайындаған жөн.
Көлік құралын немесе потенциалды қауіпті механизмдерді басқару қабілетіне дәрілік заттың ықпал ету ерекшеліктері
Преднизолон қабылдап жүрген пациенттер жоғары зейінділікті және психикалық пен қимыл-қозғалыс реакциясын қажет ететін қауіпті қызмет түрлерін тоқтата тұрғаны жөн.
Артық дозалануы
Симптомдары – жүректің айнуы, құсу, брадикардия, аритмия, жүрек функциясының жеткіліксіздігі құбылыстарының күшеюі, жүректің тоқтап қалуы, гипокалиемия, артериялық қысымның жоғарылауы, бұлшық еттердің құрысулары, гипергликемия, тромбоэмболия, жедел психоз, бас айналу, бас ауыру,. гиперкортицизм симптомдары дамуы мүмкін: дене салмағының артуы, ісінулердің пайда болуы, гипертензия, глюкозурия.
Балаларда артық дозаланғанда гипоталамус-гипофиз-бүйрекүсті жүйесі функциясының тежелуі, Иценко-Кушинг синдромы болуы, өсу гормондары экскрециясының төмендеуі, бассүйекішілік қысым жоғарылауы мүмкін.
Емі - препаратты қолдануды тоқтату, симптоматикалық ем,қажет болған кезде - электролиттік теңгерімді түзету. Спецификалық антидоты жоқ.
Шығарылу түрі және қаптамасы
Сындыру сақинасы бар, көлемі 1 мл немесе 2 млшыны ампулаларда препарат 1 мл-ден.
Алюминий фольгамен жабылған, поливинилхлоридті үлбірден жасалған пішінді ұяшықты қаптамаға5 ампула препараттан салынған. Пішінді ұяшықты 1 қаптама медициналық қолдану жөнінде мемлекеттік және орыс тілдеріндегі нұсқаулықпен бірге қораптық картон (хром-эрзац) қорапшаға салынған. Қорапшалар топтық ыдысқа салынған және топтық заттаңба жапсырылған.
Сақтау шарттары
Жарықтың әсер етуінен қорғау үшін түпнұсқалық қаптамасында, 25°С-ден аспайтын температурада сақтау керек.
Балалардың қолы жетпейтін жерде сақтау керек!
Сақтау мерзімі
2 жыл
Жарамдылық мерзімі өткеннен кейін пайдалануға болмайды.
Дәріханалардан босатылу шарттары
Рецепт арқылы