Дексаметазон, 4 мг/мл, р-р д/ин. №25, 1 мл, пачка картонная, Krka
Торговое название
Дексаметазон
Международное непатентованное название
Дексаметазон
Лекарственная форма
Раствор для инъекций, 4 мг/мл
Состав
Одна ампула содержит
активное вещество - дексаметазона натрия фосфата 4,37 мг (эквивалентно дексаметазону фосфата 4,00 мг),
вспомогательные вещества: глицерин, динатрия эдетат, натрия гидрофосфат дигидрат, вода для инъекций.
Описание
Прозрачный, от бесцветного до светло- желтого цвета раствор
Фармакотерапевтическая группа
Кортикостероиды для системного использования. Глюкокортикостероиды.Дексаметазон.
Код АТХ H02AB02
Фармакологические свойства
Фармакокинетика
После внутривенного введения препарат начинает действовать быстро, а после внутримышечного введения клинический эффект достигается через 8 часов. Действие препарата пролонгированное и продолжается от 17 до 28 дней после внутримышечного введения и от 3 дней до 3 недель после локального применения (в область поражения). Доза дексаметазона 0,75 мг эквивалентна дозе 4 мг метилпреднизолона и триамцинолона, 5 мг преднизона и преднизолона, 20 мг гидрокортизона и 25 мг кортизона. В плазме крови около 77% дексаметазона связывается с протеинами плазмы крови, и в большинстве преобразуется в альбумин. Только минимальное количество дексаметазона связывается с неальбуминовыми белками. Дексаметазон является жирорастворимым соединением. Препарат первоначально метаболизируется в печени. Малые количества дексаметазона метаболизируется в почках и других органах. Преобладающее выведение происходит через мочу. Период полувыведения (Т1\2) составляет около 190 мин.
Фармакодинамика
Дексаметазон является синтетическим гормоном коры надпочечников (кортикостероидом) с глюкокортикоидным действием. Препарат оказывает выраженное противовоспалительное, противоаллергическое и десенсибилизирующее действие, обладает иммунодепрессивной активностью.
К настоящему времени накоплено достаточно сведений о механизме действия глюкокортикоидов, чтобы представить, как они действуют на клеточном уровне. Существуют две чётко определённые системы рецепторов, обнаруживаемые в цитоплазме клеток. Посредством глюкокортикоидных рецепторов, кортикостероиды оказывают противовоспалительный и иммуносупрессивный эффекты и регулируют гомеостаз глюкозы; посредством минералокортикоидных рецепторов они регулируют метаболизм натрия и калия, а также водный и электролитный баланс.
Показания к применению
Дексаметазон вводится внутривенно или внутримышечно в острых случаях или при невозможности проведения пероральной терапии:
- заместительная терапия первичной и вторичной (гипофизарной) надпочечниковой недостаточности
- врождённая гиперплазия надпочечников
- подострый тиреоидит и тяжёлые формы послелучевого тиреоидита
- ревматическая лихорадка
- острый ревмокардит
- пузырчатка, псориаз, дерматит (контактный дерматит с поражением большой поверхности кожи, атопический, эксфолиативный, буллезный герпетиформный, себорейный и др.), экзема
- токсидермия, токсический эпидермальный некролиз (синдром Лайелла)
- злокачественная экссудативная эритема (синдром Стивенса-Джонсона)
- аллергические реакции на ЛС и пищевые продукты
- сывороточная болезнь, лекарственная экзантема
- крапивница, ангионевротический отек
- аллергический ринит, поллиноз
- заболевания, угрожающие потерей зрения (острый центральный хориоретинит, воспаление зрительного нерва)
- аллергические состояния (коньюнктивиты, увеит, склерит, кератит, ириит)
- системные иммунные заболевания (саркоидоз, височный артериит)
- пролиферативные изменении в орбите (эндокринная офтальмопатия, псевдоопухоли)
- симпатическая офтальмия
- иммуносупрессивная терапия при трансплантации роговицы
Препарат применяется системно или местно (в виде субконъюнктивальных, ретробульбарных или парабульбарных инъекций):
- язвенный колит
- болезнь Крона
- локальный энтерит
- саркоидоз (симптоматический)
- острый токсический бронхиолит
- хронический бронхит и астма (обострения)
- агранулоцитоз, панмиелопатия, анемия (в т.ч. аутоиммунная гемолитическая, врожденная гипопластическая, эритробластопения)
- идиопатическая тромбоцитопеническая пурпура
- вторичная тромбоцитопения у взрослых, лимфома (ходжкинская, неходжкинская)
- лейкемия, лимфолейкоз (острый, хронический)
- заболевания почек аутоиммунного генеза (в т.ч. острый гломерулонефрит)
- нефротический синдром
- паллиативная терапия лейкемии и лимфомы у взрослых
- острая лейкемия у детей
- гиперкальциемия при злокачественных новообразованиях
- отёк головного мозга вследствие первичных опухолей или метастазов в головной мозг, вследствие краниотомии или травм головы.
Шок различного генеза
- шок, не отвечающий на стандартную терапию
- шок у пациентов с надпочечковой недостаточностью
- анафилактический шок (внутривенно, после введение адреналина)
Другие показания
Показания для внутрисуставного введения дексаметазона или введения в мягкие ткани:
- ревматоидный артрит (тяжёлое воспаление в отдельном суставе)
- анкилозирующий спондилит (когда воспалённые суставы не отечают на стандартную терапию)
- псориатический артрит (олигоартикулярное поражение и тендосиновииты)
- моноартрит (после удаления внутрисуставной жидкости)
- остеоартриты (только при наличии экссудата и синовиита)
- внесуставной ревматизм (эпикондилиты, тендосиновииты, бурситы)
Местное введение (инъекции в очаг поражения):
- келоиды
- гипертрофические, воспалённые и инфильтрированные очаги лишая, псориаза, кольцевидной гранулёмы, склерозирующего фолликулита, дискоидной волчанки и кожного саркоидоза
- локализированная алопеция
Способ применения и дозы
Дозы устанавливаются индивидуально для каждого пациента в зависимости от характера заболевания, ожидаемой продолжительности лечения, переносимости кортикостероидов и реакции пациента на проводимую терапию.
Парентеральное применение
Раствор для инъекций вводится внутривенно или внутримышечно, а также в форме внутривенных вливаний (с глюкозой или физиологическим раствором).
Рекомендуемая средняя начальная суточная доза при внутривенном или внутримышечном введении варьирует от 0,5 мг до 9 мг и, если необходимо, более. Начальную дозу дексаметазона необходимо применять до тех пор, пока не будет достигнут клинический эффект; затем доза постепенно уменьшается до минимально эффективной. В течение суток можно вводить от 4 до 20 мг Дексаметазона 3-4 раза. Продолжительность парентерального введения обычно составляет 3-4 дня, затем переходят на поддерживающую терапию пероральной формой препарата.
Местное введение
Рекомендуемая разовая доза дексаметазона для внутрисуставного введения составляет от 0,4 мг до 4 мг. Внутрисуставное введение можно повторять через 3-4 месяца. Инъекции в один и тот же сустав можно проводить только 3-4 раза в жизни, и нельзя совершать инъекции более чем в два сустава одновременно. Более частое введение дексаметазона может привести к повреждению внутрисуставного хряща и некрозу кости. Доза зависит от размера поражённого сустава. Обычная доза дексаметазона составляет от 2 мг до 4 мг для крупных суставов и от 0,8 мг до 1 мг для мелких суставов.
Обычная доза дексаметазона для введения внутрь суставной сумки составляет от 2 мг до 3 мг, для введение во влагалище сухожилия – от 0,4 мг до1 мг, и для сухожилий - от 1 мг до 2 мг.
При введении в ограниченные очаги поражений используются такие же дозы дексаметазона, что и для внутрисуставного введения. Препарат можно вводить одновременно, максимум, в два очага.
Рекомендуемая доза дексаметазона при воспалении мягких тканей (периартикулярное введение) составляет от 2 мг до 6 мг.
Дозирование у детей
При внутримышечном введении доза для заместительной терапии составляет 0,02 мг/кг массы тела или 0,67 мг/м2 площади поверхности тела, которую делят на 3 инъекции с интервалом в 2 дня, или от 0,008 мг до 0,01 мг/кг массы тела или от 0,2 мг до 0,3мг/м2 площади поверхности тела ежедневно. Для других показаний рекомендуемая доза составляет от 0,02 мг до 0,1 мг/кг массы тела или от 0,8 мг до 5 мг/м2 площади поверхности тела, каждые 12-24 часа.
Побочные действия
- снижение толерантности к глюкозе, "стероидный" сахарный диабет или манифестация латентного сахарного диабета
- синдром Иценко-Кушинга, увеличение массы тела
- икота, тошнота, рвота, повышение или снижение аппетита, метеоризм, повышение активности "печеночных" трансаминаз и щелочной фосфатазы, панкреатит
- "стероидная" язва желудка и двенадцатиперстной кишки, эрозивный зофагит, кровотечения и перфорация желудочно-кишечного тракта
- аритмии, брадикардия (вплоть до остановки сердца), развитие (у предрасположенных пациентов) или усиление выраженности хронической сердечной недостаточности, повышение артериального давления
- гиперкоагуляция, тромбоз
- делирий, дезориентация, эйфория, галлюцинации, маниакально- депрессивный психоз, депрессия, паранойя
- повышение внутричерепного давления, нервозность, беспокойство, бессонница, головная боль, головокружение, судороги, вертиго
- псевдоопухоль мозжечка
- внезапная потеря зрения (при парентеральном введении возможно отложение кристаллов препарата в сосудах глаза), задняя субкапсулярная катаракта, повышение внутриглазного давления с возможным повреждением зрительного нерва, трофические изменения роговицы, экзофтальм, развитие вторичных бактериальных, грибковых или вирусных инфекций глаз
- отрицательный азотистый баланс (повышенный распад белков), гиперлипопротеинемия
- повышенное потоотделение
- задержка жидкости и натрия (периферические отеки), гиперкилиемический синдром (гипокалиемия, аритмия, миалгия или спазм мышц, необычная слабость и утомляемость)
- замедление роста и процессов окостенения у детей (преждевременное закрытие эпифизарных зон роста)
- повышенное выведение кальция, остеопороз, патологические переломы костей, асептический некроз головки плечевой и бедренной кости, разрыв сухожилий
- "стероидная" миопатия, атрофия мышц
- замедленное заживление ран, склонность к развитию пиодермии и кандидозов
- петехии, экхимозы, истончение кожи, гипер- или гипопигментация,
стероидные угри, стрии
- генерализованные и местные аллергические реакции
- снижение иммунитета, развитие или обострение инфекций
- лейкоцитурия
- нарушение секреции половых гормонов (нарушение менструального цикла, гирсутизм, импотенция, задержка полового развития у детей
- синдром "отмены"
- жжение, онемение, боль, парестезии и инфекции, некроз окружающих тканей, образование рубцов в месте инъекции, атрофия кожи и подкожной клетчатки при внутримышечном введении (особенно опасно введение в дельтовидную мышцу), аритмии, "приливы" крови к лицу, судороги (при внутривенном введении), коллапс (при быстром введении больших доз)
Противопоказания
- повышенная чувствительность к активному веществу или вспомогательным компонентам препарата
- язвенная болезнь желудка и двенадцатиперстной кишки
- остеопороз
- острые вирусные, бактериальные и системныe грибковые инфекции (когда не применяется соответствующая терапия)
- синдром Кушинга
- беременность и период лактации
- почечная недостаточность
- цирроз печени или хронический гепатит
- острые психозы
- внутримышечное введение противопоказано пациентам с тяжёлыми нарушениями гемостаза (идиопатическая тромбоцитопеническая
пурпура)
- для применения в офтальмологической практике: вирусные и грибковые заболевания глаз
- острая форма гнойной глазной инфекции при отсутствии специфической
терапии, заболевания роговицы, сочетающиеся с дефектами эпителия, трахома, глаукома
- активная форма туберкулеза
Лекарственные взаимодействия
Эффективность дексаметазона снижается при одновременном приеме рифампицина, карбамазепина, фенобарбитона, фенитоина (дифенилгидантоин), примидона, эфедрина или аминоглютетимида. Дексаметазон снижает терапевтический эффект гипогликемизирующих препаратов, гипотензивных средств, празиквантела и натрийуретиков; дексаметазон повышает активность гепарина, албендазола и калийуретиков. Дексаметазон может изменять действие противосвертывающих препаратов кумаринового ряда.
Одновременное применение дексаметазона и больших доз глюкокортикоидов или агонистов b2-рецепторов увеличивает риск развития гипокалиемии. Более высокая аритмогенность и токсичность сердечных гликозидов отмечается у пациентов, страдающих гипокалиемией.
При одновременном применении пероральных контрацептивов период полувыведения глюкокортикоидов может увеличиваться, что приводит к усилению их действия и увеличению количества побочных эффектов.
Противопоказано одновременное применение ритодрина и дексаметазона в период родовой деятельности, поскольку это может привести к гибели матери из-за отёка лёгких.
Одновременное назначение дексаметазона и метоклопрамида, дифенгидрамина, прохлорперазина или антагонистов 5-HT3 рецепторов (серотониновые или 5‑гидрокситриптаминовые рецепторы 3 типа), такие как ондансетрон или гранисетрон, эффективно для профилактики тошноты и рвоты, вызываемых химиотерапией с применением цисплатина, циклофосфамида, метотрексата, фтороурацила.
Особые указания
Применение в педиатрии
У детей во время длительного лечения необходимо тщательно следить за динамикой роста и развития. У детей в период роста глюкокортикостероиды должны применяться только по жизненным показаниям и под особо тщательным наблюдением врача. Для предотвращения нарушения процессов роста при продолжительном лечении препаратом детей в возрасте до 14 лет желательно через каждые 3 дня делать 4-дневный перерыв в лечении.
Детям, во время лечения находящимся в контакте с больными корью, ветряной оспой, назначают специфические иммуноглобулины.
При сахарном диабете, туберкулёзе, бактериальной и амебной дизентерии, артериальной гипертензии, тромбоэмболиях, сердечной и почечной недостаточности, неспецифическом язвенном колите, дивертикулите, недавно образованном анастомозе кишечника применять Дексаметазон необходимо очень осторожно и при условии возможности адекватного лечения основного заболевания. Если у пациента в анамнезе были психозы, то лечение глюкокортикостероидами проводят только по жизненным показаниям.
При внезапной отмене препарата, особенно в случае применения высоких доз, возникает, синдром отмены глюкокортикостероидов: анорексия, тошнота, заторможенность, генерализованные мышечно-скелетные боли, общая слабость. После отмены препарата на протяжении нескольких месяцев может сохраняться относительная недостаточность коры надпочечников. Если в этот период возникают стрессовые ситуации, назначают временно глюкокортикоиды, а при необходимости – минералокортикоиды.
Перед началом применения препарата желательно провести обследование пациента на наличие язвенной патологии желудочно-кишечного тракта. Пациентам с предрасположенностью к развитию данной патологии необходимо назначить с профилактической целью антацидные средства.
Во время лечения препаратом пациент должен придерживаться диеты богатой калием, белками, витаминами, со сниженным содержанием жиров, углеводов и натрия.
При наличии у пациента интеркурентных инфекций, септического состояния лечение Дексаметазоном необходимо сочетать с антибактериальной терапией.
Если лечение Дексаметазоном осуществляют на протяжении 8 недель до и 2-х недель после активной иммунизации (вакцинации), то в этом случае эффект иммунизации будет снижен или полностью нейтрализован.
Больным с тяжелыми черепно-мозговыми травмами и нарушением мозгового кровообращения по ишемическому типу назначать глюкокортикоиды необходимо с осторожностью.
Особенности влиянияна способность управлять транспортным средством или потенциально опасными механизмами
Поскольку Дексаметазон может вызвать головокружение и головную боль, при вождении автотранспорта или работе с другими механизмами рекомендуетсявоздержаться от вождения автомобиля и управления другими потенциально опасными механизмами.
Передозировка
Симптомы: возможно усугубление побочных эффектов.
Лечение: следует отменить и назначить симптоматическую терапию. Специфического антидота нет.
После исчезновения симптомов передозировки прием препарата возобновляют.
Форма выпуска и упаковка
По 1 мл в ампулы из темного стекла с белой точкой и кольцом зеленого цвета для вскрытия ампул. На ампулу наклеивают самоклеящуюся этикетку.
По 5 ампул помещают в контурную ячейковую упаковку из пленки поливинилхлоридной и фольги алюминиевой.
По 5 контурных упаковок вместе с инструкцией по медицинскому применению на государственном и русском языках помещают в пачку из картона.
Условия хранения
Хранить при температуре не выше 25 °С.
Хранить в недоступном для детей месте!
Срок хранения
5 лет
Не применять по истечении срока годности. Условия отпуска из аптек
По рецепту
Саудалық атауы
Дексаметазон
Халықаралық патенттелмеген атауы
Дексаметазон
Дәрілік түрі
Инъекцияға арналған ерітінді, 4 мг/мл
Құрамы
Бір ампула құрамында
белсенді зат- дексаметазон натрий фосфаты 4,37 мг (4,00 мг дексаметазон фосфатына баламалы),
қосымша заттар: глицерин, динатрий эдетаты, натрий гидрофосфат дигидраты, инъекцияға арналған су.
Сипаттамасы
Мөлдір, түсссізден ашық сары түске дейінгі ерітінді
Фармакотерапиялық тобы
Жүйелі пайдалануға арналған кортикостероидтар. Глюкокортикостероидтар. Дексаметазон.
АТХ коды H02AB02
Фармакологиялық қасиеттері
Фармакокинетикасы
Вена ішіне енгізгеннен кейін препарат тез әсер ете бастайды, ал бұлшықет ішіне енгізгеннен кейін клиникалық әсерге 8 сағат өткен соң жетеді. Препараттың әсері ұзартылған және бұлшықет ішіне енгізгеннен кейін 17 күннен 28 күнге дейін, жергілікті (зақымдану аумағына) қолданудан кейін 3 күннен 3 аптаға дейін созылады. Дексаметазонның 0,75 мг дозасы 4 мг метилпреднизолонның жәнетриамцинолонның, 5 мг преднизонның жәнепреднизолонның, 20 мг гидрокортизонның және25 мг кортизонның дозасына баламалы. Қан плазмасында дексаметазонның шамамен 77% қан плазмасының протеиндерімен байланысады және көбінесе альбуминге түрленеді. Дексаметазонның ең аз мөлшері ғана альбуминдік емес ақуыздармен байланысады. Дексаметазон майда еритін қосылыстарға жатады. Препарат ең алдымен бауырда метаболизденеді. Дексаметазонның аздаған мөлшері бүйректе және басқа ағзаларда метаболизденеді. Басым түрдегі шығарылуы несеп арқылы жүзеге асады. Жартылай шығарылу кезеңі (Т1\2) шамамен 190 мин құрайды.
Фармакодинамикасы
Дексаметазон бүйрек үсті бездері қыртысының глюкокортикоидты әсері бар синтетикалық гормон (кортикостероид) болып табылады. Препарат қабынуға қарсы, аллергияға қарсы және десенсибилизациялаушы айқын әсер береді, иммунодепрессиялық белсенділікке ие.
Қазіргі уақытта глюкокортикоидтардың жасушалық деңгейде қалай әсер ететінін көріністеу үшін олардың әсер ету механизмі туралы жеткілікті мәліметтер жинақталған. Жасушалардың цитоплазмасынан табылатын рецепторлардың нақты анықталған екі жүйесі бар. Глюкокортикоидты рецепторлардың көмегімен, кортикостероитар қабынуға қарсы және иммуносупрессиялық әсер береді әрі глюкозаның гомеостазын реттейді; олар минералокортикоидтық рецепторлардың көмегімен натрий мен калийдің метаболизмін, сондай-ақ су мен электролит теңгерімін реттейді.
Қолданылуы
Дексаметазон жедел жағдайларда немесе пероралдық ем жасау мүмкін емес кездерде вена ішіне немесе бұлшықет ішіне енгізіледі:
- алғашқы және салдарлы (гипофизарлық) бүйрек үсті безі жеткіліксіздігіндегі орын алмастыру емі
- бүйрек үсті бездерінің туа біткен гиперплазиясы
- жай өрбитін тиреоидит және сәуледен кейінгі тиреоидиттің ауыр түрлері
- ревматизмдік қызба
- жедел ревмокардит
- күлдіреуік, псориаз, дерматит (терінің көп ауқымын зақымдаған жанаспалы дерматит, атопиялық, эксфолиативті,буллезді герпес тәріздес, себореялы т.б.), экзема
- токсидермия, уытты эпидермалдықнекролиз (Лайелл синдромы)
- қатерлі экссудативтіэритема (Стивенс-Джонсон синдром)
- ДЗ және тамақ өнімдеріне аллергиялық реакциялар
- сарысу құю ауруы, дәрілік экзантема
- есекжем, ангионевроздық ісіну
- аллергиялықринит, поллиноз
- көру қабылетін жоғалту қаупін тудыратын аурулар (жедел орталық хориоретинит, көру жүйкесінің қабынуы)
- аллергиялық жағдайлар (коньюнктивиттер, увеит, склерит, кератит, ириит)
- жүйелі иммундық аурулар (саркоидоз, самай артерииті)
- көз ұясындағы пролиферациялық өзгерістер (эндокринді офтальмопатия, жалған ісіктер)
- симпатикалық офтальмия
- мөлдір қабықты ауыстырудағы иммуносупрессиялық ем
Препарат жүйелі немесе жергілікті қолданылады (субконъюнктивалық, ретробульбалық немесе парабульбалық инъекциялар түрінде):
- ойықжаралы колит
- Кронауруы
- жергілікті энтерит
- саркоидоз (симптоматикалық)
- жедел уытты бронхиолит
- созылмалы бронхит және демікпе (өршу)
- агранулоцитоз, панмиелопатия, анемия (оның ішінде аутоиммундықгемолиздік, туа біткенгипопластикалық, эритробластопения)
- идиопатиялықтромбоцитопениялық пурпура
- ересектердегі салдарлытромбоцитопения, лимфома (ходжкиндік, ходжкиндік емес)
- лейкемия, лимфолейкоз (жедел, созылмалы)
- аутоиммундықгенезді бүйрек аурулары (оның ішінде жедел гломерулонефрит)
- нефроздықсиндром
- ересектердегі лейкемия мен лимфоманы паллиативті емдеу
- балалардағы жедел лейкемия
- қатерлі жаңа түзілімдер кезіндегі гиперкальциемия
- мидағы метастазалар мен алғашқы ісіктердің салдарынан, краниотомия немесе бас жарақаты салдарынан мидың ісінуі
Әртүрлі генездегі шок
- стандартты емге жауап бермейтін шок
- бүйрек үсті безі жеткіліксіздігі бар пациенттердегі шок
- анафилаксиялық шок (вена ішіне, адреналин енгізгеннен кейін)
Басқа көрсетілімдер
Дексаметазонды буын ішіне енгізу немесе жұмсақ тіндерге енгізу көрсетілімдері :
- ревматоидты артрит (жеке буындағы ауыр қабыну)
- шорбуынданған спондилит (қабынған буындар стандартты емге көнбейтін кезде)
- псориаздық артрит (олигоартикулярлық зақымдану және тендосиновииттер)
- моноартрит (буын ішіндегі сұйықтықты алып тастағаннан кейін)
- остеоартриттер (экссудат және синовиит болған жағдайда ғана)
- буыннан тыс ревматизм (эпикондилиттер, тендосиновииттер, бурситтер)
Жергілікті енгізу (зақымдалу ошағына инъекциялау):
- келоидтар
- теміреткінің, псориаздың, сақина тәрізді гранулёманың, склероздалған фолликулиттің, дискоидті жегінің және тері саркоидозының гипертрофиялық, қабынған және инфильтрацияланған ошақтары
- ошақталған алопеция
Қолдану тәсілі және дозалары
Дозалар әрбір пациентке аурудың сипатына, емнің күтілетін ұзақтығына, пациенттің кортикостероидтарға көтерімділігіне және жүргізілетін емге реакциясына байланысты жеке тағайындалады.
Парентералды қолдану
Инъекцияға арналған ерітінді вена ішіне немесе бұлшықет ішіне, сондай-ақ венаішілік құюлар түрінде (глюкозамен немесе физиологиялық ерітіндімен) енгізіледі.
Вена ішіне немесе бұлшықет ішіне енгізген кездегі ұсынылатын орташа бастапқы тәуліктік доза 0,5 мг-ден 9 мг дейін ауытқиды, егер қажет болса, одан да артық. Дексаметазонның бастапқы дозасын клиникалық әсерге қол жеткізгенге дейін қолдану қажет; содан кейін доза бірте-бірте ең кіші тиімдісіне дейін азайтылады. Тәулік ішінде дексаметазонды 4-тен 20 мг дейін 3-4 рет енгізуге болады. Парентералды енгізудің ұзақтығы әдетте 3-4 күнді құрайды, содан кейін препараттың пероралды түрімен демеуші емге көшеді.
Жергілікті енгізу
Дексаметазонның буын ішіне енгізу үшін ұсынылатын бір реттік дозасы 0,4 мг-ден 4 мг дейін. Буын ішіне енгізуді 3-4 айдан соң қайталауға болады. Бір ғана буынға инъекцияларды өмірінде 3-4 рет қана жүргізуге болады әрі бір мезгілде екі буыннан артық буындарға инъекция жасауға болмайды. Дексаметазонды бұдан жиірек енгізу буын ішіндегі шеміршектің зақымдануына және сүйек некрозына әкеліп соғуы мүмкін. Доза зақымдалған буынның көлеміне байланысты. Дексаметазонның әдеттегі дозасы ірі буындар үшін 2 мг-ден 4 мг дейін және ұсақ буындар үшін 0,8 мг-ден 1 мг-ге дейін.
Буын қабының ішіне енгізуге арналған дексаметазонның әдеттегі дозасы 2 мг-ден 3 мг дейін, сіңір қынабына енгізу үшін – 0,4 мг-ден 1 мг дейін, және сіңір үшін - 1 мг-ден 2 мг-ге дейін.
Шектеулі зақымдалу ошақтарына енгізген кезде дексаметазонның буын ішіне енгізгендегідей дозалары пайдаланылады. Препаратты бір мезгілде, ең көп дегенде, екі ошаққа енгізуге болады.
Жұмсақ тіндердің қабынуы кезінде дексаметазонның ұсынылатын дозасы (периартикулярлық енгізу) 2 мг-ден 6 мг-ге дейін.
Балалардағы дозалануы
Бұлшықет ішіне енгізген кезде орын алмастыру емі үшін дозасы дене салмағына 0,02 мг/кг немесе дене беті ауданына 0,67 мг/м2 құрайды, оны 2 күн аралықпен 3 инъекцияға бөледі немесе дене салмағына 0,008 мг-ден 0,01 мг/кг дейін немесе дене беті ауданына 0,2 мг-ден 0,3мг/м2 дейін күн сайын. Басқа көрсеткіштер үшін ұсынылатын доза әр 12-24 сағатта дене салмағына 0,02 мг-ден 0,1 мг/кг дейін немесе дене беті ауданына 0,8 мг-ден 5 мг/м2 дейінгіні құрайды.
Жағымсыз әсерлері
- глюкозаға төзімділіктің төмендеуі, "стероидты" қант диабеті немесе жасырын қантдиабетінің манифестациясы
- Иценко-Кушинг синдромы, дене салмағының ұлғаюы
- ықылық, жүрек айнуы, құсу, тәбеттің артуы немесе төмендеуі, метеоризм, "бауырлық" трансаминазалар белсенділігінің артуы және сілтілікфосфатаза, панкреатит
- он екі елі ішектің және асқазанның "стероидты" ойық жарасы, эрозиялы зофагит, асқазан-ішек жолынан қан кетуі және тесілуі
- аритмиялар, брадикардия (жүректің тоқтап қалуына дейін), созылмалы жүрек жеткіліксіздігінің дамуы (бейімді пациенттерде)немесе айқындығының күшеюі, артериялық қысымның көтерілуі
- гиперкоагуляция, тромбоз
- делирий, бағдардан адасу, эйфория, елестеулер, маниакалдық- депрессиялық психоз, депрессия, паранойя
- бассүйекішілік қысымның көтерілуі, күйгелектік, мазасыздық, ұйқысыздық, бас ауыруы,бас айналу, құрысулар, вертиго
- мишықтың жалған ісігі
- кенеттен көз көрмей қалу (парентералды енгізу кезінде препараткристалдарының көз тамырларында шөгіп қалуы мүмкін), артқы субкапсулярлық катаракта, көз жүйкесін зақымдау мүмкіндігі бар көзішілік қысымның көтерілуі, мөлдір қабықтың трофикалық өзгерулері, экзофтальм, салдарлы бактериялық, зеңдік немесе вирустық көз инфекцияларының дамуы
- теріс азоттық теңгерім (ақуыздар ыдырауының артуы), гиперлипопротеинемия
- тердің көп бөлінуі
- сұйықтықтың және натрийдің іркілісі(шеткері ісінулер), гиперкилиемиялық синдром (гипокалиемия, аритмия, миалгия немесе бұлшықеттердің түйілуі, әдеттен тыс әлсіздік және шаршағыштық)
- балаларда өсудің және сүйектену үдерісінің баяулауы (эпифиздік өсу аймақтарының мезгілінен бұрын жабылуы)
- кальцийдің шығарылуының жоғарылауы, остеопороз, патологиялық сүйек сынулары, тоқпан жілік пен ортан жілік басының асептикалық некрозы, сіңірдің үзілуі
- "стероидты" миопатия, бұлшықеттердің атрофиясы
- жарақаттардың жазылуы баяулауы, пиодермияның және кандидоздардың дамуына бейімділік
- петехиялар, экхимоздар, терінің жұқаруы, гипер- немесе гипопигментация,
стероидты безеулер, стриялар
- жайылған және жергілікті аллергиялық реакциялар
- иммунитеттің төмендеуі, инфекциялардың дамуы немесе асқынуы
- лейкоцитурия
- жыныстық гормондардың секрециясы бұзылуы (етеккірлік оралымның бұзылуы, гирсутизм, белсіздік, балаларда жыныстық дамудың іркілісі
- "тоқтату" синдромы
- күйдіру,ұю, ауыру, парестезиялар және инфекциялар, айналадағы тіндердің некрозы, инъекциялау орнында тыртықтардың пайда болуы,бұлшықет ішіне енгізген кезде терінің және тері асты шелінің атрофиясы(әсіресе дельта тәрізді бұлшықетке енгізу қауіпті), аритмиялар, бетке қан «тебулер», құрысулар (вена ішіне енгізгенде), коллапс (үлкен дозаларды жылдам енгізгенде)
Қолдануға болмайтын жағдайлар
- препараттың белсенді затына немесе қосымша компоненттеріне жоғары сезімталдық
- асқазанның және он екі елі ішектің ойық жарасы
- остеопороз
- жедел вирустық, бактериялық және жүйелі зеңдік инфекциялар (тиісті ем қолданылмайтын кезде)
- Кушинг синдромы
- Жүктілік және лактация кезеңі
- Бүйрек жеткіліксіздігі
- Бауыр циррозы немесе созылмалы гепатит
- жедел психоздар
- гемостаздың ауыр бұзылыстары бар пациенттерге (идиопатиялық тромбоцитопениялық пурпура) бұлшықет ішіне енгізуге болмайды
- офтальмологиялық практикада қолдану үшін: көздің вирустық және зеңдік аурулары
- арнайы ем қолданылмаған кездегі көздің іріңді инфекциясының жедел түрі, эпителий ақауларымен біріккен мөлдір қабықтың аурулары, трахома, глаукома
- туберкулездің белсенді түрі
Дәрілермен өзара әрекеттесуі
Дексаметазонның әсерлілігі рифампицинді, карбамазепинді, фенобарбитонды, фенитоинды (дифенилгидантоин), примидонды, эфедринді немесе аминоглютетимидті бір мезгілде қабылдаған кезде төмендейді. Дексаметазон қантты азайтқыш препараттардың, гипотензиялық дәрілердің, празиквантелдің және натрийуретиктердің емдік әсерін төмендетеді; дексаметазон гепариннің, албендазолдың және калийуретиктердіңбелсенділігін арттырады. Дексаметазон қан ұюға қарсы кумариндер қатарындағы препараттардың әсерін өзгертуі мүмкін.
Дексаметазонды және глюкокортикоидтердің немесе b2-рецепторлар агонистерінің үлкен дозаларын бір мезгілде қолдану гипокалиемияның даму қаупін ұлғайтады. Жүрек гликозидтерінің неғұрлым жоғары аритмогендігі мен уыттылығы гипокалиемиядан зардап шегуші пациенттерде байқалады.
Пероралды контрацептивтерді бір мезгілде қолданған кезде глюкокортикоидтардың жартылай шығарылу кезеңі ұлғаюы мүмкін, бұл олардың әсерінің күшеюіне және жағымсыз әсерлер санының артуына әкеліп соғады.
Толғақ белсенділігі кезеңінде ритодринді және дексаметазонды бір мезгілде қолдануға болмайды, себебі бұл өкпе ісінуінен ананың өліміне әкеліп соғуы мүмкін.
Дексаметазон мен метоклопрамидті, дифенгидраминді, прохлорперазинді немесе 5-HT3 рецепторлардың антагонистерін (3 типтегі серотонинді немесе 5‑гидрокситриптаминді рецепторлар), ондансетрон немесе гранисетрон сияқтыларды бір мезгілде тағайындау, цисплатинді, циклофосфамидті, метотрексатты, фтороурацилді қолданатын химиялық емнен туындайтын жүрек айнуының және құсудың профилактикасына тиімді.
Айрықша нұсқаулар
Педиатрияда қолдану
Балаларды ұзақ уақыт емдеу кезінде өсу мен даму динамикасын мұқият қадағалау қажет. Балаларда өсу кезеңінде глюкокортикостероидтар өмірлік көрсетілімдер бойынша ғана және дәрігердің ерекше мұқият бақылауымен қолданылуы тиіс. 14 жасқа дейінгі балаларды препаратпен ұзақ уақыт емдеген кезде өсу үдерісінің бұзылуының алдын алу үшін емдеудің әрбір 3 күні сайын 4 күндік үзіліс жасаған дұрыс.
Қызылшамен, желшешекпен ауыратын науқастармен қарым-қатынаста болған балаларды емдеу кезінде спецификалық иммуноглобулиндерді тағайындайды.
Қант диабетінде, туберкулёзде, бактериялық және амебалық дизентерияда, артериялықгипертензияда, тромбоэмболияларда, жүрек және бүйрек жеткіліксіздігінде, спецификалық емес ойықжаралы колитте, дивертикулитте, ішектің таяуда түзілген анастомозындаДексаметазонды өте сақтықпен, негізгі ауруды талапқа сай емдеу мүмкін болған жағдайда қолдану керек. Егер пациенттеанамнезде психоздар болған болса, ондаглюкокортикостероидармен емдеуді өмірлік көрсеткіштер бойынша ғана жүргізеді.
Препаратты кенеттен тоқтатқан кезде, әсіресе жоғары дозаларды қолданған жағдайда, глюкокортикостероидтарды тоқтату синдромы пайда болады: анорексия,жүрек айну, мәңгіру, жайылған бұлшықет-қаңқа аурулары, жалпы әлсіздік. Препаратты тоқтатқаннан кейін бірнеше ай бойы бүйрек үсті бездері қыртыстарының салыстырмалы жеткіліксіздігі сақталуы мүмкін. Егер бұл кезеңде стресстік жағдайлар пайда болса, уақытша глюкокортикоидтарды, ал қажет болса – минералокортикоидтарды тағайындайды.
Препаратты қолдануды бастар алдында пациентте асқазан-ішек жолының ойықжаралық паталогиясы бар-жоғын тексерген дұрыс. Бұл паталогияның дамуына бейімді пациенттерге профилактикалық мақсатта антацидті заттарды тағайындау қажет.
Препаратпен емдеу кезінде пациент калийге, ақуыздарға, дәрімендерге бай, майлардың, көмірсулардың және натрийдің құрамы азайтылған диетаны ұстануы тиіс.
Пациентте интеркуренттікинфекциялар, сепсистік ахуал болған жағдайда Дексаметазонмен емдеуді бактерияға қарсы еммен ұштастыру қажет.
Егер Дексаметазонмен емдеу белсенді иммунизацияға (вакцинацияға) дейін 8 апта және одан кейін 2 апта бойы жүргізілсе, мұндай жағдайда иммунизация әсері төмендейді немесе толығымен бейтараптанады.
Ауыр бассүйек-ми жарақаттары және ишемиялық тип бойынша мидағы қанайналымның бұзылуы бар науқастарға глюкокортикоидтарды сақтықпен тағайындау қажет.
Көлік құралдарын немесе қауіптілігі зор механизмдерді басқару қабілетіне ықпал ету ерекшеліктері
Дексаметазон бас айналуын және бас ауруын тудыруы мүмкін болғандықтан, автокөлікті жүргізгенде немесе басқа да механизмдермен жұмыс істегенде көлік жүргізуден және басқа да қауіптілігі зор механизмдерді басқарудан тыйылу ұсынылады.
Артық дозалануы
Симптомдары: жағымсыз әсерлердің күшеюі мүмкін.
Емі: тоқтату және симптоматикалық емді тағайындау керек. Арнайы антидоты жоқ.
Артық дозалану симптомдары жоғалғаннан кейін препаратты қабылдауды қайта жалғастырады.
Шығарылу түрі және қаптамасы
Ақ нүктелі және ампуланы ашуға арналған жасыл түсті сақинасы бар күңгірт шыныдан жасалған ампулаларға 1 мл-ден. Ампулаға өздігінен желімделетін заттаңбаны жабыстырады
Поливинилхлоридті үлбірден және алюминий фольгадан жасалған пішімді ұяшықты қаптамаға 5 ампуладан салынады.
5 пішімді қаптамадан медициналық қолдану жөніндегі мемлекеттік және орыс тілдеріндегі нұсқаулықпен біргекартон қорапшаға салынады.
Сақтау шарттары
25 °С-ден аспайтын температурада сақтау керек.
Балалардың қолы жетпейтін жерде сақтау керек!
Сақтау мерзімі
5 жыл
Жарамдылық мерзімі өткеннен кейін қолдануға болмайды.
Дәріханалардан босатылу шарттары
Рецептарқылы